Pilica to lewy dopływ Wisły, który ma aż 325 km długości (są to dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej). Z kolei najnowsze obliczenia, które zostały wykonane za pomocą GPS mówią, że jej długość wynosi aż 340 km. Rzeka Wypływa z Wyżyny krakowsko-częstochowskiej nieopodal miasta Pilica.
Szlak rzeki jest bardzo atrakcyjny, a także dostępny dla kajakarzy niemal przez cały rok. Miejsce to charakteryzuje się niesamowitą przyrodą oraz pięknym krajobrazem. Pilica dzieli się na górną część szlaku, a także dolną część szlaku. Górna część jest nieco trudniejsza do spływu ze względu na zabudowę hydrotechniczną w postaci progów, młynów czy jazów. Przez to na szlaku tym występuje duża ilość tak zwanych przenosek.
Dla indywidualnych spływów polecamy szczególnie Pilicę od strony Żarnowca, z kolei dla spływów grupowych – od strony Szczekocin i Koniecpola, a najlepiej od maluszyna, gdzie kończą się przeszkody rzeczne.
Spływ rozpoczynający się od wsi Wierbka, zaraz za miastem Pilica, to spływ z bardzo wysokiego miejsca, dlatego nie polecamy go na pojedyncze wycieczki, a także na startowanie. Jednak będąc w tym miejscu, warto udać się do źródła rzeki i zobaczyć skąd ona wypływa.
Pilicą płynie się stosunkowo szybko. Osoby początkujące dziennie mogą pokonać odcinek nawet wynoszący około 30 km (jednak od Maluszyna). Pokonanie trasy od Maluszyna do Mniszewa to około 10 dni. Jeśli z kolei jesteśmy maratończykami, z pewnością pokonamy ten odcinek nieco szybciej.
Naturalny teren, przyrodniczy, a także wypoczynkowy, z licznymi zabytkami oraz bogatą historią to właśnie krajobraz rzeki Pilicy. Podczas spływu mamy do czynienia z wieloma wysepkami i półwyspami, rozlewiskami, łukami czy zakolami. Warto podkreślić, że wody Pilicy posiadają nawet drugą klasę czystości.
Rzeka ta przepływa przez trzy parki krajobrazowe, a mianowicie:
- Przedborski
- Sulejowski
- Spalski
W 1974 roku doszło do przegrodzenia rzeki Pilicy i wybudowano wówczas betonowo-ziemną zaporę w Smardzewicach. W ten sposób powstał przepiękny Zalew Sulejowski, który nazywany jest morzem w środku Polski. Zbiornik ten posiada funkcję retencyjną, a także energetyczną, ale oprócz tego jest wykorzystywany głównie w celach rekreacyjnych, takich jak wędkarstwo, żeglarstwo, kajakarstwo, windsurfing czy motorowodniactwo.
Dopływy Pilicy to między innymi:
- Luciąża,
- Drzewiczka,
- Czarna Włoszczowska,
- Wolbórka,
- Biała Lelowska,
- Krztynia
- czy Czarna Malenicka.
Wszystkie te dopływy są wpływy walnę i opisane na naszej stronie internetowej.
Poniżej przedstawiamy państwu kilometraż szlaku rzeki Pilicy od Maluszyna do Mniszewa – ujścia do Wisły, to właśnie w tych odcinkach przede wszystkim organizujemy spływy kajakowe.
Spływ Pilicą najlepiej zakończyć zaraz za mostem w mniszewie po lewej stronie. Można tam przejechać przez wały wiślane samochodem z przyczepą kajakową. Najczęściej jednak spływ kończymy w gminie koło Czerska lub w Górze Kalwarii nad Wisłą.
- 237,8 km – Maluszyn – wygodne wodowanie na prawym brzegu rzeki. Do Sulejowa rzeka łatwa i bez większych przeszkód, kręta i szeroka
- 226,8 km – dopływ Czarnej Włoszczowskiej z prawej strony (rzeka opisana i eksplorowana wraz z kolegami z KS AMBER od w. Zamość do ujścia)
- 221,8 km – Bobrowniki – most
- 219,3 km – Krzętów – miejsce wodowania na prawym brzegu za mostem, wieś znana od XIV wieku. Ciekawy pomnik bitwy partyzanckiej z II Wojny Światowej
- 210,9 km – dawna gajówka „Biały Brzeg”, dobre miejsce na biwak, blisko stanica harcerska komendy radomskiej ZHP
- 202,4 km – Przedbórz – most drogowy a przed nim kamienny próg –płynąć lewą stroną. Oznaczone wodowanie na lewym brzegu za mostem. Miejscowość znana od 1136 r., kościół gotycki z 1341 r.
- 201,4 km – Trzy kamienne progi, a bardziej kamieniste bystrza, ostrożnie przepływamy raczej prawą stroną
- 191,9 km – Taras – dobre miejsce na biwak
- 190,3 km – Ujście Ojrzanki, bardzo ładna rzeczka do eksploracji
- 189,4 km – Faliszew, możliwa przeprawa łodzią przez rzekę, dobre miejsce biwakowe
- 184,3 km – Skotniki, wieś na prawym brzegu, pomost dla kajakarzy Stowarzyszenia Dolina Pilicy
- 183,8 km – Łęg Ręczyński – dobre miejsce na biwak
- 181,6 km – Łęg Ręczyński, Agroturystyka Gajówka Pilica
- 176,0 km – Trzy Morgi – kładka do Zygmuntowa, po lewej stronie wysoki piaszczysty brzeg, parę lat temu udrożniono wąwóz z dojazdem do rzeki dla firm kajakowych
- 167,7 km – Biała, Ośrodek wypoczynkowy z domkami kempingowymi, a zaraz przed dobre miejsce wodowania kajaków i dobre miejsce biwakowe
- 166,0 km – Ostrów, wieś po prawej stronie, pomost dla kajakarzy
- 163,7 km – Ujście Czarnej Malenieckiej z prawej strony (bardzo ładny szlak kajakowy, opis na naszej stronie)
- 162,7 km – Kurnędz, dobre miejsce biwakowe, wodowania i odbioru kajaków
- 158,9 km – Sulejów, po prawej stronie początek zabudowy miejskiej oraz pomost kajakowy przy którym często kończymy spływy
- 157,2 km – Sulejów – most, ważna przeprawa drogowa do Radomia i Kielc. Miasto znane od 1176 r. i historią związane z zakonem Cystersów, unikatowe w skali świata Podklasztorze. Przed mostem na lewym brzegu nowe miejsce wodowania kajaków, a za mostem kilkaset metrów, tym razem na prawym brzegu również nowa Przystań.
- 155,0 km – Sulejów, Ośrodek Wypoczynkowy na lewym brzegu, pomost dla kajakarzy, dobre miejsce zakończenia spływu
- 153,0 km – dopływ Luciąży z lewej strony – początek otwartej części Jeziora Sulejowskiego – pływanie kajakiem przy słabym wietrze i blisko brzegu
- 151,5 km – Barkowice, pierwsza większa przystań na lewym brzegu, dobre miejsce zakończenia spływu Luciążą, jak również startu spływu po zalewie i dalej Pilicą, restauracja Róża Wiatrów
- 148,6 km – Barkowice Mokre, na lewym brzegu ciągnące się przez 2 km. przystanie jachtowe
- 147,0 km – Zarzęcin, na prawym brzegu początek osady i baza Hufca ZHP Łódź – Widzew, kilkaset metrów dalej porty jachtowe, bary, dobre miejsca lądowania dla kajakarzy, etc..
- 142,3 km – Bronisławów, za półwyspem po lewej znajdują się przystanie żeglarskie, ośrodek wypoczynkowy i domki kempingowe
- 139,5 km – Karolinów, Przystań kajakowa, żeglarska i windsurfingowa
- 138,6 km – Tresta, pomnik partyzantów z II wojny św. miejsce naszej klubowej imprezy Morsy w Zalewie oraz miejsce startu pierwszych edycji spływu Niepodległości.
- 136,5 km – Smardzewice – Zapora Jeziora Sulejowskiego, kajakami możemy dopłynąć do prawego brzegu do przystani WOPR, możemy również dopłynąć na lewy brzeg do przystani jachtowej, przewóz kajaków
- 136.0 km – Ogrody – wodowanie na prawym brzegu za tzw. szyną, nowa Przystań
- 130,8 km – Tomaszów Mazowiecki – Jaz, przenoska prawym brzegiem. Po prawej stronie rezerwat „Niebieskie Źródła”
- 129,7 km – Tomaszów Mazowiecki – po lewej stronie Przystań Amber Tomaszów prowadzona przeze mnie przez 15 lat, wypromowana wtedy na jedną z największych przystani kajakowych na całym szlaku rzeki Pilicy. W latach 2004-2019 120 miejsc noclegowych w domkach i pokojach całorocznych nad samą rzeką, gastronomia, wiata, pole biwakowe, kemping z pełnym węzłem sanitarnym. Siedziba Klubu Sportowego AMBER. Blisko sklepy, a po prawej stronie rzeki Skansen Rzeki Pilicy. Po rewitalizacji pod zarządem Urzędu Miasta w Tomaszowie. Kajaki wodujemy na lewym brzegu na wysokości Schroniska Młodzieżowego, przy siedzibie klubu Viking. Niestety do wodowania kajaków wykonano niewielki pomost pływający, zejście po schodach betonowych.
- 128,3 km – Tomaszów Mazowiecki, most drogi 713
- 127,7 km – Tomaszów Mazowiecki – most kolejowy (przepływ lewą stroną), bystrze przed nim, pod nim i za nim
- 127,1 km – Ujście Wolbórki z lewej strony
- 119,0 km – Spała – most – miejscowość wypoczynkowa z licznymi hotelami i COS. Żeby zwiedzić Spałę, największą atrakcję woj. łódzkiego kajaki cumujemy na lewym brzegu. Amber.Travel posiada w Spale przy moście im.Buka własne miejsce wodowania kajaków. Za Spałą zaczyna się malowniczy krajobraz doliny Pilicy
- 117,8 km – Ujście rzeki Gać
- 113,3 km – Teofilów, pomost, parking, sezonowy bar, wakacyjna przystań kajakowa
- 111,2 km – Inowłódz – most (za mostem kamieniste płycizny i bystrze, lepiej płynąć lewą stroną), na lewym wzgórzu kościółek św. Idziego z 1086 r.
- 110,8 km – Inowłódz, przystań kajakowa, dogodne miejsce rozpoczęcia i zakończenia spływów dla dużych grup, blisko sklep spożywczo-przemysłowy w żydowskiej synagodze
- 109,8 km – Zakościele, po lewej nasza baza noclegowa, Willa Amber, dalej pomost widokowy, dobre miejsce rozpoczęcia i zakończenia spływu, dobre miejsce biwakowe, we wsi godpodarstwa agroturystyczne
- 103,8 km – Kozłowiec po prawej, a Żądłowice po lewej stronie, liczne domki letniskowe
- 100,2 km – Mysiakowiec – most drogowy, miejsce lądowania po prawej stronie przy moście na plaży
- 98,2 km – Grotowice, dobre miejsce zakończenia spływu i dojazdu nad rzekę
- 94,6 km – Gapinin – przed mostem CMK po prawej stronie plaża i miejsce dobijania
- 88,3 km – Domaniewice – prom do Myślakowic i Gapinina
- 79,3 km – Nowe Miasto nad Pilicą – dobijanie 400 m. przed mostem po lewej stronie.Za mostem plaża po lewej stronie i blisko do sklepów. Miasto znane od 1400 r.
- 79,1 km – główny dopływ Drzewiczki z prawej strony
- 73,9 km – Gostomia, most
- 67,8 km – Tomczyce – most do Grzmiącej
- 55,7 km – Osuchów – most, plaża i dogodne miejsce na biwak
- 52,8 km – Przybyszew, most, po lewej stronie wieś, sklep, kościół
- 51,1 km – Pacew, most
- 48,9 km – Góry, most, kilkaset metrów dalej wyspa na piękny nocleg
- 45,9 km – Białobrzegi – zabytkowy most żelbetonowy, za nim można dobijać z prawej i z lewej strony. Miasto znane od 1540 r. Liczne bary i restauracje
- 44,4 km – most drogi S7
- 37,7 km – Biejków, most
- 33,0 km – Michałów Górny – most i dobre miejsce biwakowe
- 26,8 km – Biała Góra – wyspa, rozlewisko, miejsce biwakowe
- 17,0 km – Warka – most kolejowy, za nim dobijanie po lewej stronie. Plaża i dogodne miejsce biwakowe. Miasto znane od 1321 r. Już w XV w. warzono tu piwo
- 11,8 km – Stara Warka – strome zbocza skarpy
- 9,0 km – Pilica, atrakcyjny zjazd wąwozem nad samą rzeką
- 1,2 km – Mniszew – most drogowy Góra Kalwaria-Sandomierz
- 0,0 km – ujście Pilicy do Wisły w jej 457 km. biegu. Na Wiśle zaraz 100 metrów po lewej stronie można zakończyć spływ, ale jest tam bardzo trudny dojazd wzdłuż wału i przez wał nad Wisłę.
Najlepiej spływ Pilicą zakończyć zaraz za mostem w Mniszewie po lewej stronie, gdzie można przez wały wiślane łatwo dojechać samochodem z przyczepą kajakową.
Często spływ kończymy w Brzuminie k/Czerska (11 km) lub w Górze Kalwarii nad Wisłą (jeszcze 19 km). Z pewnością warto poznać na tym odcinku naszą królową rzek.
